Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Deze paragraaf geeft inzicht in de financiële positie van Dienst Dommelvallei. Hiervoor beschrijven en waarderen we de risico's. Vervolgens zetten we het totaal aan risico's af tegen de aanwezige weerstandscapaciteit. Voor wat betreft het beleid over weerstandsvermogen en risicobeheersing hanteren we de uitgangspunten van de nota’s risicomanagement van de 3 gemeenten.
Als laatste presenteren we de financiële kengetallen. 

Corona
Op het moment dat het algemeen bestuur deze jaarstukken 2019 vaststelt (7 april 2020) is er sprake van en wereldwijde crisis door het coronavirus (COVID-19). Voor de risico’s, zie bij “gebeurtenis na balansdatum” en voor de operationele maatregelen de paragraaf bedrijfsvoering onder “Coronavirus”.

In veel gevallen kunnen we de exacte waarde van een risico niet bepalen. Om de risico’s toch te kwantificeren, werken we met klassengemiddelden. Deze gemiddelden leiden tot de financiële gevolgen in onderstaande tabel. De risicowaarde bepalen we vervolgens aan de hand van de volgende berekening:

Risicowaarde (€) = Kans (%) x Gevolg (€)

Het totaal aan risicowaarden vormt de benodigde weerstandscapaciteit. Omdat niet alle risico’s zich tegelijk manifesteren rekenen we met een zekerheidspercentage van 90%.

Het totaal aan overige risico's is € 140.000,-. Dit bestaat uit 5 risico's en een post onvoorzien.
De risico's "Ziekteverzuim" en "Algemene verordening gegevensbescherming" zijn de belangrijkste risico's buiten de top 3.

Ten opzichte van de jaarrekening 2018 is het totaal aan risico’s met € 103.500,- toegenomen. 
De redenen hiervoor zijn:

• Het risico Ziekteverzuim is naar boven bijgesteld;
• Het risico Beveiligingsincident is nieuw opgenomen;
• Het risico Cybercriminaliteit is nieuw opgenomen.

De benodigde weerstandscapaciteit van € 267.750,- wordt volgens de verdeelsleutel belegd bij de gemeenten Geldrop-Mierlo, Nuenen en Son en Breugel. De gemeenten verwerken dit in hun paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De verdeling is als volgt.

De weerstandsratio is de verhouding tussen benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit. Omdat de beschikbare weerstandscapaciteit door de gemeenten wordt gevormd, bedraagt de weerstandsratio automatisch 1.

Kengetallen geven inzicht in bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en kunnen bijdragen aan het beoordelen van de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling. De combinatie van de kengetallen geeft een indicatie over de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling. Daarnaast bieden kengetallen de mogelijkheid om gemeenschappelijke regelingen onderling te vergelijken.

De volgende financiële kengetallen moeten in de paragraaf weerstandsvermogen opgenomen worden:

• netto schuldquote;
• netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen;
• solvabiliteitsratio;
• structurele exploitatieruimte;
• belastingcapaciteit;
• grondexploitatie.

De laatste 2 zijn voor Dienst Dommelvallei niet van toepassing en zijn daarom buiten beschouwing gelaten.

Uitgangspunten
Voor de kolommen realisatie is uitgegaan van de balans zoals opgenomen in de betreffende jaarrekening. De kengetallen voor de begroting 2020-2023 zijn afkomstig uit de meerjarenbegroting 2020-2023. 

Hieronder een korte toelichting per kengetal:
Netto schuldquote (zowel gecorrigeerd als niet gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen).


De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de dienst ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Om inzicht te krijgen in hoeverre er sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote in- en exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen). Dienst Dommelvallei heeft op dit moment geen opgenomen en geen doorgeleende geldleningen met een looptijd van langer dan 1 jaar.

De schulden van Dienst Dommelvallei zijn beperkt in relatie tot het totaal van de gerealiseerde baten. De schulden worden grotendeels opgevangen met de liquide middelen en kortlopende leningen. De netto schuldquote verbetert over de jaren, doordat de geraamde geldlening afneemt.

Solvabiliteitsratio


De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin Dienst Dommelvallei in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal verstaan.

Dienst Dommelvallei betaalt haar positieve resultaat terug aan de gemeenten. Via de reserve P&O is een beperkt eigen vermogen opgebouwd, dit is conform het financieel statuut. Doordat het balanstotaal in 2019 hoger is ten opzichte van voorgaande jaren is de solvabiliteit lichtelijk gedaald. Als gevolg van een storting in de reserve P&O en balansverkorting, door de geraamde aflossing van de schulden, laat de solvabiliteit wel een stijgende lijn zien in meerjarenperspectief. De ontwikkeling van de solvabiliteit ligt hiermee volledig in lijn met de onderlinge afspraken tussen de deelnemers van de gemeenschappelijke regeling.

Structurele exploitatieruimte
Deze is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte de dienst heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. De structurele exploitatieruimte is 1% omdat er in 2019 stortingen en onttrekkingen hebben plaatsgevonden in de reserve P&O.

Corona
Op het moment dat het algemeen bestuur deze jaarstukken 2019 vaststelt (7 april 2020) is er sprake van een wereldwijde crisis door het coronavirus (COVID-19). Voor de risico’s, zie pagina 43 “gebeurtenis na balansdatum” en voor de operationele maatregelen, zie pagina 30 in de paragraaf bedrijfsvoering onder “Coronavirus”.