Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Deze paragraaf geeft inzicht in de financiële positie van Dienst Dommelvallei. Risico's worden beschreven en gewaardeerd. Dit wordt vervolgens afgezet tegen de aanwezige weerstandscapaciteit. 
De uitgangspunten van de nota’s risicomanagement van de drie gemeenten zijn de basis voor het beleid over weerstandsvermogen en risicobeheersing. Als laatste worden de financiële kengetallen gepresenteerd.

In veel gevallen kan de exacte waarde van een risico niet bepaalt worden. Om de risico’s toch te kwantificeren wordt gewerkt met klassengemiddelden. Deze gemiddelden leiden tot de financiële gevolgen in de onderstaande tabel. De risicowaarde is de uitkomst van de volgende berekening:

Risicowaarde (€) = Kans (%) x Gevolg (€)

Het totaal aan risicowaarden vormt de benodigde weerstandscapaciteit. Omdat niet alle risico’s zich tegelijk manifesteren is gerekend met een zekerheidspercentage van 90%.

Het totaal aan overige risico's is € 65.000,-. Dit bestaat uit twee risico's en een post onvoorzien.

De benodigde weerstandscapaciteit van € 308.250,- wordt volgens de verdeelsleutel belegd bij de gemeenten Geldrop-Mierlo, Nuenen en Son en Breugel. De gemeenten verwerken dit in hun paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De verdeling is als volgt:

De weerstandsratio is de verhouding tussen benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit. Omdat de beschikbare weerstandscapaciteit door de gemeenten wordt gevormd bedraagt de weerstandsratio automatisch 1.

Kengetallen geven inzicht in bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en dragen bij aan het beoordelen van de financiële positie van de gemeenschappelijke regeling. Daarnaast bieden kengetallen de mogelijkheid om gemeenschappelijke regelingen onderling te vergelijken.

Een individueel kengetal zegt weinig over hoe de financiële positie van de dienst moet worden beoordeeld. De kengetallen moeten in samenhang bekeken worden omdat ze alleen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding een beeld geven van de financiële positie van de dienst. Een kengetal, of de ontwikkeling van een kengetal, is een weerspiegeling van het gevoerde beleid. Voor de provincie als toezichthouder hebben de kengetallen een signaleringswaarde. Ze kunnen worden betrokken bij het krijgen van een completer inzicht in de financiële situatie en risicopositie van een gemeenschappelijke regeling.

De volgende financiële kengetallen moeten in de paragraaf weerstandsvermogen opgenomen worden:

• netto schuldquote;
• netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen;
• solvabiliteitsratio;
• structurele exploitatieruimte;
• belastingcapaciteit;
• grondexploitatie.

De laatste 2 zijn voor Dienst Dommelvallei niet van toepassing en laten we buiten beschouwing.

De toezichthouder hanteert geen normering maar maakt gebruik van onderstaande signaleringswaarden:

Gerealiseerde en begrote kengetallen
Voor de kolommen realisatie is uitgegaan van de balans zoals opgenomen in de betreffende jaarrekening. Het kengetal voor 2024 is afkomstig uit de meerjarenbegroting 2024-2027. De kengetallen voor 2025-2028 zijn afkomstig uit voorliggende meerjarenbegroting.

Conclusie kengetallen

Netto schuldquote (zowel gecorrigeerd als niet gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen)
Dienst Dommelvallei heeft op dit moment geen opgenomen en geen doorgeleende geldleningen met een looptijd van langer dan 1 jaar. Uit de financieringsbehoefte van de paragraaf Financiering blijkt dat er de komende jaren waarschijnlijk, voor een beperkt bedrag, een langlopende lening aangetrokken moet worden. De schulden van Dienst Dommelvallei blijven beperkt omdat de investeringen in maximaal 5 jaar worden afgeschreven en op die manier gedekt worden door de jaarlijkse bijdrage van de gemeenten. De eventuele tekorten aan liquide middelen worden in eerste instantie opgevangen met kortlopende leningen. De investeringen van de dienst komen vooral uit het informatieplan. De netto schuldquote verbetert de komende jaren omdat (de meerjarige) investeringen uit het informatieplan elk jaar opnieuw voor 1 jaar bij de begroting geraamd worden.

Solvabiliteitsratio
De dienst heeft via de reserve P&O en de reserve I&A een beperkt eigen vermogen en daardoor een lage solvabiliteitsratio. De stijging van deze ratio wordt veroorzaakt door de afname van de geraamde afschrijvingslasten. Ook weer omdat (de meerjarige) investeringen uit het informatieplan elk jaar opnieuw voor 1 jaar in de begroting geraamd worden.

Structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte vanaf 2024 is 0% omdat de bijdrage van de deelnemende gemeenten gebaseerd wordt op het jaarlijkse saldo van baten en lasten.

Hieronder een korte toelichting per kengetal:

Netto schuldquote (zowel gecorrigeerd als niet gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen)

De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de dienst ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Om inzicht te krijgen in hoeverre er sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote in- en exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen).

Solvabiliteitsratio

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin Dienst Dommelvallei in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal verstaan.

Structurele exploitatieruimte

Deze is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte de dienst heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is.